Kippen moeten goed eten. Anders worden ze ziek en stoppen ze met het leggen van eieren. Ze eten en drinken vooral vast kippenvoer en water. Het voer bestaat uit bijvoorbeeld groenvoer, zaden en granen, maar ook uit wormen en insecten. Je kunt ook speciaal legvoer voor kippen of onderhoudsvoer aanbieden.
Wat eten kippen?
Kippen zijn gek op groenvoer. Daarom eten ze graag gras, maar ook groenten, fruit en kruiden. Vogelmuur is een van de favoriete soorten voer van de kip. Daar zitten belangrijke bouwstoffen in, zoals ijzer, calcium, magnesium, kalium, kiezelzuur en vitamine C. Naast dat het goed voor ze is, vinden ze het ook nog eens erg lekker.
Gekruid voer zorgt voor een sterkere smaak van het voer, maar de kruiden zijn ook van invloed op de gezondheid van de kip. Zo worden de spijsvertering, de stofwisseling en het immuunsysteem erdoor verbeterd. Knoflook werkt bijvoorbeeld heel goed tegen darmbacteriën. Daarnaast beschermt het de levercellen tegen vergiftiging. Ook werkt het tegen infecties in de luchtwegen. Het voeren van brandnetel, lijnzaad, kamille en paardenbloem werkt ook goed bij kippen.
Hoeveel eet een kip?
Hoeveel eet een kip? Goede vraag! Dat ligt eraan hoe warm of koud de kip het heeft. Een kip die het koud heeft verlangd naar meer voedsel. Uit onderzoek van de Wageningen Universiteit blijkt dat de energiebehoefte met ongeveer 1,8 procent toeneemt als de temperatuur een graad daalt. Kippen compenseren het gebrek aan warmte door meer te eten.
Maak je niet druk over of je kip wel genoeg eet. Je kunt ze namelijk niet dwingen om te eten. Kippen zijn vrij eigenwijs, dus die eten wanneer zij daar zin in hebben en als ze het nodig hebben. Ze moeten wel met een volle maag op stok gaan. Ze hebben immers veel energie nodig om eieren te kunnen leggen.
Als maatstaf kun je aanhouden dat een kip dagelijks 120 gram legkorrels moet eten. Het is belangrijk dat je elke dag de kippenvoerbak controleert en verder aanvult. Je haalt het oude voer dan naar boven.
Wanneer kippen eten geven?
Wanneer kun je een kip nu het best eten geven? Eigenlijk maakt dat niet zo heel veel uit. Ze pakken het eten wanneer ze dat willen. Er zijn pluimveehouders die in de avond en de nacht het eten weghalen, om het ontlasten in het nachthok te voorkomen. Ook dat valt eigenlijk niet te voorkomen: als een kip z’n behoefte moet doen, zal deze het zeker niet ophouden. Voedsel verteert niet zo snel.
Geef de kippen genoeg te eten. Wanneer je te weinig voert, kunnen de kippen sneller ziektes krijgen. Ze krijgen dan namelijk te weinig bouwstoffen binnenkrijgen. Zet liever iets meer neer, zodat je zeker weet dat de kippen erbij kunnen wanneer ze het voer nodig hebben. Haal het wel op tijd weer weg, want anders kan het overgebleven voer een modderbrij vormen. Dat trekt ongedierte aan.
Wil je geen enkel risico nemen? Koop dan een trapbak. Deze vul je compleet met voer. Wanneer de kip op de trede gaat staan, gaat de bak open. Dan kan ze vers voer pikken. Zo is er altijd genoeg voer beschikbaar, zonder verspilling.
Wat is giftig voor kippen?
Soms lijkt het wel alsof een kip een alleseter is. Het is waar dat het een veelvraat is, maar sommige dingen mag je niet aan je kip voeren. Denk bijvoorbeeld aan planten die behoren tot de nachtschadefamilie, zoals aardappel, tomaat en aubergine. Dit eten bevat solanine, een giftige stof voor kippen.
Uien, avocado’s en appelpitten moeten ook niet gevoerd worden. Uien kunnen er bijvoorbeeld voor zorgen dat er bloedarmoede of geelzucht ontstaat, terwijl appelpitten zelfs dodelijk kunnen zijn. Avocado’s bevatten persine, waardoor het hartspierweefsel kan afsterven.
Citrusvruchten zijn ook niet aan te raden. Ze zijn niet dodelijk, maar remmen wel de eierproductie af. Ongekookte bonen zijn giftig voor kippen, maar gekookte bonen niet. Chocolade en zoete dingen moeten ook niet gevoerd worden. In chocolade zit een giftige stof waar kippen absoluut niet tegen kunnen.
Van nature krijgen kippen niet zoveel zout binnen, dus als er in hun voer te veel zout zit, kunnen ze een zoutvergiftiging krijgen. Let daar dus ook op. Controleer voor het voeren of het voer niet beschimmeld is. Dat kan ze ernstig ziek maken en zelfs doden.
Tuinplanten lijken onschuldig, maar zijn dat niet. Sommige planten vinden ze gewoon niet lekker en laten ze met rust, maar andere planten zijn echt giftig voor kippen. Deze tuinplanten zijn giftig:
- Adelaarsvaren
- Cicuta
- Goudenregen (zaad)
- Heggenrank
- Hondsdraf
- Hortensia
- Hyacint
- Klimop
- Krulzuring
- Lantana
- Lelietje-van-dalen
- Mierik
- Nachtschade
- Oleander
- Paardenkastanje
- Ridderspoor
- Rododendron
- Sanguinaria
- Scheerling
- Sint-Janskruid
- Stekelnoot
- Taxus
- Tulp
- Tweehuizige amarant
- Varen
- Vingerhoedskruid
- Wonderboom
Kippenvoer kopen
Welk kippenvoer kun je nu het best kopen? Waarmee blijven de kippen groot en sterk? En is er echt een groot verschil tussen biologisch kippenvoer en gewoon voer? De antwoorden op deze vragen vind je op deze pagina.
Welk kippenvoer is het beste?
We krijgen vaak de vraag welk kippenvoer het beste is. Kun je het best gaan voor premium kippenvoer of voldoet een standaard mix ook? We kunnen die vraag moeilijk beantwoorden, omdat we de omstandigheden van de kippen niet weten. Welk voer geschikt is, hangt namelijk af van een aantal factoren.
Zo hangt het bijvoorbeeld af van hoeveel eieren de kippen leggen, welk ras de kippen zijn en of ze nog kuikens of al volwassen zijn. Kuikens moeten vanzelfsprekend kuikenvoer eten. Anders kunnen ze niet goed opgroeien. (Leg)kippen eten juist vooral legkorrel of legmeel als hoofdvoer. Dit zorgt voor sterke en goede eieren.
Sommige kippen eten liever premium kippenvoer of doen het beter op de premium variant dan op de standaardmix. Voor andere kippen voldoet de standaard mix ook. Wie duurzaam wil boeren, kan ook kiezen voor biologisch kippenvoer.
Biologisch kippenvoer
Wanneer je je kippen biologisch wilt laten opgroeien en biologische eieren laten leggen, kun je het best biologisch kippenvoer geven. Er zijn verschillende fabrikanten van biologisch kippenvoer, zoals bijvoorbeeld Voerwaarts, met de merknaam ‘Via Organica’.
Biologisch voer verschilt wezenlijk van gangbaar voer. De granen, zaden en bijproducten zijn vrij van genetische manipulatie, ook wel GMO genoemd. De stoffen zijn biologisch geteeld en het is niet bestreden met bestrijdingsmiddelen of kunstmest. Daardoor is het voedsel ‘schoner’ en mogelijk gezonder voor de kip.
De bewerking van de zaden en granen is ook anders dan bij gewone mix. In gangbaar voer wordt vaak sojaschroot gebruikt. Dit wordt uit soja gewonnen met het oplosmiddel hexaan. Bij biologische eiwit wordt ook gebruikgemaakt van soja, maar uit sojabonen. De eiwitfractie wordt dan gewonnen door mechanische persing.
Biologisch kippenvoer zorgt niet voor een hogere eierproductie. De productie zou in theorie zelfs iets kunnen afnemen, maar de focus moet niet liggen op produceren, maar op de gezondheid van de kip. En dat zit met biologisch voer zeker goed. Een gezonde kip legt op zijn tijd een goed en lekker ei. Dat eitje smaakt nog beter als het biologisch is.
Ruwvoer gebruiken
Het gebruik van ruwvoer heeft een positief effect op de gezondheid van de kippen. Ook beïnvloedt het gedrag en het welzijn van leghennen. Wanneer je stro, maïskuil, wortels of gerst voert, zal het verenpikken afnemen. Ruwe vezels stimuleren bovendien de activiteit van de spiermaag van de kip. Het verlaagt ook het risico op bacteriële en worminfecties.
Ruwvoer heeft wel een nadeel: het heeft een lage voedingswaarde. Het hoge ruwvezelgehalte wordt maar slecht door kippen verteerd. Dat kan betekenen dat de kippen minder zullen eten dan ze echt nodig hebben. Er kan dan een gebrek aan eiwitten optreden. Alleen ruwvoer geven is dus geen goed idee. Doe het met mate. Zorg ervoor dat het pluimvee voldoende van hun normale voer binnenkrijgt.
Kippen die in een ren worden gehouden, kunnen het best snijmaïs of luzerne eten. 2 tot 5 gram per dier per dag is voldoende. Je kunt in de ren ook een baaltje hooi of stro leggen. Kippen die buiten rondscharrelen nemen zelf genoeg ruwvoer op. Dat zal in de minder wat minder zijn.
Andijvie en boerenkool zijn ook voorbeelden van ruwvoer. Die kun je gewoon ophangen in de ren. Maar er zijn ook speciaal ontworpen korven, waar je deze groenten in kunt stoppen. Wanneer je merkt dat de kippen liever kleine stukjes eten, kun je met een kruidenschaar het ruwvoer snel versnipperen.
Letten op vitaminen, eiwitten en mineralen
Het komt vaak voor dat in de winter de conditie van de kippen achteruitgaat. In dat geval is het goed om wat extra vitaminen en mineralen voor te zetten. Naast gewoon voer zijn er ook vloeibare supplementen te koop die je aan het drinkwater kunt toevoegen. Geloof het of niet, maar soms wordt zelfs kattenvoer toegevoegd voor wat extra dierlijke eiwitten en aminozuren. Dit wordt vaak in de ruiperiode gedaan.
Tips voor het geven van voer
Voor bepaalde situaties kun je oplossingen bieden door veranderingen aan te brengen in het voer. Een paar tips als het gaat om eten en drinken voor kippen.
De leg bevorderen met hennepzaad en brandnetelzaad
Loopt de leg niet zo lekker? Geef je kippen dan eens wat hennep en brandnetelzaad. Dat werkt als een wondermiddel. Ze gaan er flink van aan de leg. Sommige kippen heffen er zelfs hun winterstop voor op. Hoewel we dat niet aanraden, want de kip heeft ook rust nodig.
Hoe kan het nu dat kippen er zo enorm van gaan leggen? Dat komt misschien door de samenstelling ervan: het is rijk aan proteïnen, lipiden en koolhydraten, maar ook uit cellulose. In hennepzaad zitten meer proteïnen en vetten dan in maïs. Deze vetten zijn nuttig om warmte te produceren.
Een kip is meestal tussen de 39,6 graden en 43,6 graden warm. Een kip heeft meer energie nodig dan de mens om de afkoeling van vitale organen te voorkomen. Dan komen lipiden goed van pas.
Binnen of buiten voeren?
Je kunt kippen het best binnen voeren. Binnen kan het voer namelijk niet in contact komen met wilde (water)vogels. Deze vogels kunnen besmettelijke ziekten overbrengen. Een ander voordeel aan binnen voeren is dat het voer zich niet kan vermengen met ongewenste stoffen.
Het voer en water kan binnen wel vies worden door de uitwerpselen van de kippen. Daardoor kan het geïnfecteerd raken met ziektekiemen. Dit is op te lossen door regelmatig te controleren en te verschonen. Daarnaast kun je het voer en het water ook aanbieden op een verhoging of onder een overkapping. Het is wel belangrijk dat de kip er makkelijk bij kan en dat je rekening houdt met het aantal kippen dat je hebt. Ook de onderste in rang moeten hun voer en water tot zich kunnen nemen
Voer aanbieden in een trapbak
Speciaal voer en onderhoudsvoer kunnen het best worden aangeboden in een trapbak. Het voordeel hiervan is dat je onbeperkt kunt aanbieden. Door op de tree van de bak te gaan staan, opent de bak vanzelf. De kip kan er dan bij en kan het voedsel tot zich nemen. Maak je niet druk over of de kip het zal begrijpen: het zijn intelligente dieren die snel doorhebben hoe zo’n bak precies werkt.
Het voordeel van een dergelijke bak is dat het voer buiten het bereik van ratten en muizen blijft. Zo voorkom je dat het voer al is opgevreten voordat de kip de kans krijgt het op te eten. Bovendien heb je zo een grotere kans dat je ziekte voorkomt.
Voer los strooien over de grond is niet aan te raden. Dat trekt plaagdieren aan. Dat wil je uiteraard voorkomen in je hok.
Algemene tips
Heb je kuikens? Dan hebben deze apart voer nodig. Gebruik hiervoor kuikenvoer. In dit voer zit meer eiwit, dat broodnodig is voor de kleintjes. Je kunt beter geen legvoer gebruiken in de opfokperiode. Dit is simpelweg ongeschikt.
Goed om te weten is dat het kippenvoer veel invloed heeft op de eieren. Broedresultaten kunnen drastisch verslechteren als de samenstelling van het voer verandert. Dat komt doordat de hoeveelheid en de samenstelling van de vitaminen en mineralen van invloed is op de kwaliteit van de broedeieren. Geloof het of niet, maar zelfs de weersgesteldheid tijdens de opslag van het graan kan een invloed hebben op de voedingswaarde, en daarmee op de broedresultaten.