Heb je nieuwe kuikentjes? Gefeliciteerd! Altijd leuk! Maar de diertjes hebben nu direct al warmte nodig. In een ideale situatie zitten ze altijd lekker warm bij moederkip, maar die kan niet altijd aanwezig zijn. In sommige situaties heeft moederkip zelfs helemaal niet zoveel zin om haar jongen warm te houden. Daar kom jij als (hobby) pluimveehouder aan te pas. Een warmteplaat kan namelijk helpen de kuikens warm te houden. Hoe je keuzes maakt om de ideale plaat aan te schaffen, en hoe je deze inregelt, leggen we je graag uit.
Waarom een warmteplaat?
In de eerste zes tot zeven weken is een warmteplaat vaak nodig om je nieuwgeboren kippen warm te houden. Als moederkip niet zoveel omkijken heeft naar haar kroost, moeten de kuikentjes toch ergens warmte wegkrijgen. Vaak wordt er gebruikgemaakt van een warmtelamp. Dat is een relatief ouderwetse toepassing: tegenwoordig zijn er energiezuinigere warmteplaten verkrijgbaar.
Daarnaast heeft een warmteplaat nog meer voordelen tegenover andere middelen. Zo is het veilig in gebruik, omdat het wel warmte afgeeft, maar niet zo heet wordt. Ook is het betrouwbaarder, omdat is bewezen dat warmteplaten niet zo snel stuk gaan. Een warmteplaat heeft dan ook een veel langere levensduur dan bijvoorbeeld een warmtelamp.
Een warmteplaat is zuinig
Een groot voordeel van een warmteplaat is dat deze relatief zuinig is. Het is in ieder geval zuiniger dan het gebruik van een warmtelamp. Het kost maar een fractie van de elektriciteit die benodigd is voor andere attributen. Dat komt doordat de plaat geïsoleerd is. Daardoor wordt de warmte direct naar de kuikens toegestraald.
Ter vergelijking: een warmteplaat van 15 tot 20 watt is even effectief als een warmtelamp van 60 tot 100 watt. Een behoorlijk verschil, dat ervoor zorgt dat de stroomkosten binnen de perken blijven en de kuikens er lekker warm bij zitten.
Relatief lage kosten
Door gebruik te maken van deze warmtebron, werk je met relatief lage kosten. Een kleine warmteplaat kost bijvoorbeeld maar 15 watt per uur. Bij ongeveer het huidige prijspeil kost een week gebruik van de plaat ongeveer 65 cent. Een warmtelamp gebruikt ongeveer tien keer zoveel.
Daarmee is een warmteplaat dus al in vijf weken terugverdiend. Daarbij is nog geen rekening gehouden met de kosten van het vervangen van de lampen als je een warmtelamp voor je kuikens zou aanschaffen. De investering in een warmteplaat is dus zeer de moeite waard.
Een warmteplaat biedt licht
Een warmteplaat geeft niet alleen warmte, maar ook licht. Kuikens hebben namelijk niet alleen warmte nodig, maar ook consistent licht. Wanneer je een warmteplaat dag en nacht gebruikt, worden de kuikens overspoeld met licht. Daardoor hebben ze niet de kans om een regelmatig slaapritme op te bouwen. Normaal gesproken zouden ze dat wel doen, als ze onder een broedse kip worden opgevoerd.
Wees dus consistent met licht. Probeer af en toe ook wat daglicht te laten zien en laat het ‘s avonds zo donker mogelijk zijn. In ieder geval krijgt warmte de voorrang: kuikens hebben altijd een betrouwbare bron van warmte nodig. Anders kunnen ze onderkoelen en sterven.
Minder last van ziektes
Koude kuikens kunnen ziek worden. De warmteplaat geldt als een soort kunstmoeder, waar de kuikens dichtbij gaan zitten. Ze zitten met hun rugjes tegen de plaat. De kuikens harden sneller af doordat ze sneller in de veren zitten. Dat biedt bescherming en voorkomt ziektes.
Hoe werkt een verwarmingsplaat voor kuikens?
In principe heeft een verwarmingsplaat voor kuikens een vrij eenvoudige werking. Aan de onderkant van de plaat zit een verwarmingselement. De kuikens rusten onder plaat. De plaat geeft dan warmte af aan de kippen. Het gebruik van een verwarmingsplaat is veilig; de kip in wording kan zich niet verbranden als deze met de rug tegen de onderkant van het apparaat komt.
De warmte van een warmteplaat is ongeveer gelijk aan de warmte die een moederkip geeft. Je simuleert met het gebruik van een verwarmingsplaat dan ook de omgeving van het opvoeden door een moeder. We vinden verwarmingsplaten in verschillende maten. Denk bijvoorbeeld aan een warmteplaat kuikens 25×25, een warmteplaat kuikens 30×30, een warmteplaat kuikens 40×40 of een warmteplaat kuikens 40×60.
Warmteplaat voor je kuikens kopen
Ben je van plan om een broedmachine te gebruiken? Dan komt er natuurlijk een moment dat je nieuwe kippen ter wereld komen. Ze hebben meteen al warmte, water en voer nodig. Kuikens kun je warmhouden in een kunstmoeder, door een warmtelamp of een warmteplaat te gebruiken. Je richt het hok dan zo in, dat het net is alsof de kuikens worden grootgebracht door een echte moederkip.
De warmte die ze nodig hebben om zich te ontwikkelen, moet soms kunstmatig worden gegeven, bijvoorbeeld als de moeder even niet aanwezig is. Je gebruikt dan een warmtebron als vervanging. In de ideale situatie gaat het kuiken weer lekker warm bij moederkip zitten als ze weer in de buurt is.
Om de warmte te geven, is dus een warmtebron nodig. Je kunt in principe kiezen uit een warmtelamp of een warmteplaat. De nadelen van een warmtelamp kwamen al even voorbij. Een warmteplaat is een oplossing die iets meer bij de huidige tijd past. Natuurlijk heeft een plaat ook nadelen, maar deze kunnen gemakkelijk overkomen worden door aanpassingen te maken (bijvoorbeeld aan de ophanging ervan).
Welke warmteplaat kan ik het best kopen?
Merken en types zijn eigenlijk niet zo belangrijk als je een warmteplaat gaat kopen. De bekende platen zijn bijvoorbeeld de Comfort warmteplaten en de Brinsea warmteplaat. De ene is iets moderner dan de ander, maar ze zullen niet veel van elkaar onderdoen in werking. Wel is de grootte van de warmteplaat van belang. Je kunt aanhouden dat elke 2 kuikens een oppervlakte van 10×10 nodig hebben. In het begin passen er wel meer kuikens onder, omdat ze nog klein zijn, maar kleine kuikens worden groot en binnen de kortste keren is het dringen geblazen. Daarom is het belangrijk dat je het juiste formaat aanschaft.
Welk formaat je kiest, hangt af van je wensen en hoeveel kuikens er warm gehouden moeten worden. Zo is een warmteplaat van 25 bij 25 alleen geschikt voor kleinere groepen kuikens. Wel hebben ze minder stroom nodig en zijn ze eenvoudig te plaatsen. Een warmteplaat van 40×40 heeft die luxe niet, maar zijn wel erg handig in gebruik als je een grote groep kuikens hebt.
De stelregel is dat je met een warmteplaat van 25×25 ongeveer 12 kuikens kunt warmhouden. Een plaat van 30×30 kan ongeveer 18 kuikens warmhouden en een plaat van 40×60 of meer ongeveer 32 kuikens.
Ben je nog opzoek naar een warmteplaat? Neem hier dan een kijkje naar de best verkochte warmteplaten op Bol.
De kwaliteit van de warmteplaat checken
De kwaliteit van de warmteplaat is van groot belang. Er worden roodgloeiende warmteplaten gemaakt die het pikgedrag van de kuikens zouden verminderen. Deze lampen kunnen behoorlijk aan de prijs zijn, en net zoveel risico’s opleveren als gewone warmteplaten. Het kan gedragsproblemen opleveren bij je kippen.
In de regel is het wel waar dat een duurdere warmteplaat een betere kwaliteit (bijvoorbeeld hoe het gebouwd is) heeft, of meer mogelijkheden biedt. Natuurlijk wil je het beste voor je kippen. Even aandacht besteden aan de kwaliteit is dan ook een must. Je wilt immers niet dat je warmteplaat omvalt. Metalen klemmen op warmteplaten zijn dan ook niet echt aan te raden.
Kijken naar het ontwerp
Kijk bij aanschaf van een warmteplaat ook goed naar het ontwerp ervan. Veel warmteplaten hebben als nadeel dat deze niet heel functioneel is ontworpen. Er zijn verschillende punten in het apparaat die voor storingen kunnen zorgen. Zo zijn de meeste warmteplaten gemaakt van aluminium en hangen ze met een klem en een hanger. De klem is vaak gemakkelijk los te slaan. De vleugelmoer op de warmteplaat maakt vaak zijn grip los, ook tijdens gewoon gebruik.
Door deze problemen kan de plaat niet optimaal werken. Er zijn online allerlei kits verkrijgbaar zodat je aanpassingen aan de plaat kunt maken. Op die manier maak je voor jezelf een plaat op maat, die geheel aan jouw wensen (en die van je kuikens) voldoet.
Je kunt natuurlijk ook eerst navraag doen bij een specialist. Welke warmteplaat zou hij of zij je aanraden? En hoe zit het dan met die klemmen en hangers? Vaak heeft een specialist een gedegen oplossing voorhanden.
Plaatsing van de plaat
Een warmteplaat kan worden geplaatst in een kuiken opfokbak of in een krat. Het is handig als de omgeving minstens twee keer zo groot is als de warmteplaat zelf. De kuikens kunnen dan ook uit de warmte. Het water en het voer voor de dieren plaats je ook in de opfokbak of in het krat. Houd er rekening mee dat je dit naast het verwarmingselement zet, en niet eronder.
De plaat kan in gebruik worden genomen door een aansluitsnoer in het stopcontact te steken. Het duurt even voordat de warmteplaat op temperatuur is. Laat deze daarom eerst een uurtje opwarmen, voordat je de kuikens eronder zet. Zo zijn de bodem, de lucht en de plaat zelf op een aangename temperatuur voor als de kuikens eronder komen.
De hoogte van de plaat
Meestal worden warmteplaten geleverd met een paar stelpootjes. Daarmee kan de hoogte van het apparaat geregeld worden. Hoe hoog de plaat moet staan, is ook afhankelijk van de leeftijd van de kuikens en de soort. Monteer de pootjes en stel ze eerst af op een hoogte van ongeveer vijf tot zes centimeter van de bodem.
De kuikens moeten in het begin met de rug tegen de plaat aan kunnen komen als ze rechtop staan. Onthoud: tevreden kuikens piepen niet. Naarmate de kuikens ouder worden, verstel je de warmteplaat. De plaat moet dan omhoog. Anders passen ze er ook niet meer onder. Houd de groei van de kuikens dus goed in de gaten.
Hoe lang kunnen kuikens onder warmteplaat?
Eigenlijk is het niet zo van belang hoe lang je de kuikens per keer onder de warmteplaat zet. Het kuiken gaat er vanzelf vandoor als deze het te warm krijgt. Met de gele poten onder de plaat, kun je de hoogte instellen. De kuikens hoeven dan niet voorover te buigen om onder de plaat te komen. Op die manier verlaag je ook de temperatuurinstelling van de broeder op een natuurlijke wijze. Zo voorkom je dat je steeds de hoogte van de warmteplaat moet aanpassen.
Als we kijken naar de duur van het gebruik van de warmteplaat in weken, is het aan te raden om de kippen in ieder geval de eerste zes tot zeven weken van warmte te voorzien middels de plaat. Dit is ongeveer hetzelfde aantal weken als de kuikens normaal gesproken bij moeder blijven om warmte te ontvangen.
Een warmteplaat afstellen
Nadat je een warmteplaat hebt aangeschaft en gemonteerd, is het tijd om deze in te stellen. Het mag immers niet te warm of te koud worden in het kuikenhok. De kuikens moeten optimaal gebruik kunnen maken van de warmte. De kuikens moeten met hun ruggetjes tegen de warmteplaat aan kunnen komen als ze eronder kruipen.
Je kunt aan het gedrag van de kuikens zien of de warmteplaat op de juiste temperatuur staat ingesteld. Staat de plaat op een te hoge positie? Dan krijgen ze het koud. Je zult zien dat de kuikens beginnen te piepen. Als je de plaat iets lager hangt, krijgen de kuikens meer warmte en stoppen ze binnen een paar minuten met piepen.
Hangt je plaat te laag? Dan liggen de kuikens niet goed onder de plaat, maar aan de rand. Ze vinden het onder de plaat te heet. Ze snakken naar verse lucht en naar koelte. Het is belangrijk dat je meteen in actie komt.
Als je de warmteplaat goed hebt afgesteld, komen de kuikens af en aan lopen. Ze rennen soms door de bak en kruipen weer onder de plaat omdat ze het koud hebben gekregen. Sommige kuikens zullen onder de plaat gaan staan, terwijl de anderen liggend genieten van de warmte.
Wat is de ideale temperatuur?
Vaak wordt er gevraagd wat de ideale temperatuur is voor een warmteplaat. Het antwoord is: ‘geen’. Je hoeft namelijk geen ideale temperatuur in te stellen. Een warmteplaat geeft altijd een vaste hoeveelheid warmte af. Deze hoeveelheid warmte wordt medebepaald door de omgevingstemperatuur.
Je kunt een warmteplaat wel handmatig instellen, maar dan heb je een thermostaat nodig. Eerlijkheid gebiedt te zeggen dat deze thermostaten vaak prijzig zijn en niet altijd hun doel dienen. Met en passende regelaar kun je wel de warmteafgifte naar beneden afstellen.
Kijk weer naar het gedrag van de kuikens om te zien of ze tevreden zijn. Piepen ze of zitten ze rustig onder de plaat? Liggen ze niet in een hoek of aan een rand? En lopen ze heen en weer? Allemaal signalen om te ontdekken of er genoeg, te weinig of te veel warmte wordt afgegeven.
Temperatuurregelaar warmteplaat
De temperatuur van de warmteplaat kun je controleren met een regelaar. Onder controleren bedoelen we niet daadwerkelijk het kijken of de temperatuur juist is, maar het instellen van het apparaat. Met een regelaar kun je de temperatuur aanpassen en de afgifte van de temperatuur geleidelijk afbouwen.
Door de temperatuur langzaamaan af te bouwen, kunnen de kuikens de overgang naar het normale leven beter aan. Daardoor komen de kuikens beter in de veren. Goed voor de kuikens en goed voor de energie. We raden je daarom aan een regelaar voor de warmteplaat te gebruiken.
De warmteplaat schoonhouden
Hoe houd je een warmteplaat nu precies schoon? Je kunt je voorstellen dat jonge kuikens heel graag alles mogen ontdekken en lekker bovenop de warmteplaat gaan klauteren. Het is een soort avontuur voor ze. Gelukkig is het totaal niet schadelijk voor ze, maar je warmteplaat wordt er wel vies van.
Sommige warmteplaten kun je schoonhouden met een afdekkap. De kuikens springen dan nog steeds bovenop de afdekkap, maar glijden er net zo snel weer af. Daardoor heb je een schone warmteplaat en een hygiënischer kuikenhok.