Legnest voor je Kippen, kopen of zelf maken?

Legnesten zijn een belangrijk onderdeel bij de huisvesting van je kippen. Een legnest zorgt ervoor dat je problemen bij de leg voorkomt. Een kip heeft namelijk een veilige plek nodig om een ei te kunnen leggen. Omdat dit soms wel twee uur kan duren, is het fijn als de kip op een beschut plekje kan zitten. Hoe ziet het perfecte legnest eruit, waar kun je deze kopen en kun je deze ook zelf maken?

Wat is een legnest precies?

Een legnest is een aparte ruimte in het hok waar, zoals de naam al zegt, de kippen hun eieren op een veilige en rustige manier kunnen leggen. Kippen vinden het namelijk niet fijn om in de drukte eieren te leggen. Ze zoeken juist een rustig plekje op, tijdens de leg. Een legnest is vaak gemaakt van hout en is voorzien van onder meer een klep en een schuine kap. Op die manier kunnen de kippen niet op het legnest gaan zitten.

Je kunt een legnest kant en klaar kopen bij de dierenspeciaalzaak, maar ook zelf maken. Het is niet heel ingewikkeld om zelf een legnest te maken, maar het moet wel goed vinden. We leggen later uit hoe je zelf een legnest in elkaar kunt klussen.

Waarom een legnest?

Een legnest is heel belangrijk voor de eierproductie. Het duurt ongeveer anderhalf tot twee uur om een ei te leggen. De kip wil daarvoor een goede plek vinden. Het liefst een afgesloten plek zonder al te veel andere kippen.

Wanneer je de kippen los hebt lopen, en geen veilige plek biedt om de eieren te leggen, kom je overal eieren tegen. Ze liggen door de hele tuin en je hebt geen overzicht over wanneer welk ei gelegd is. Sommige eieren kunnen dus al dagen oud zijn en misschien vind je ze zelfs helemaal niet. Zonde van alle inspanningen. Om dit te voorkomen, kun je het best een goed legnest gebruiken.

Sluit de naden van het legnest goed af, zodat je bloedluis in het hok voorkomt. Bloedluizen kunnen voor veel overlast zorgen bij kippen. Ze komen erg vaak voor bij pluimvee, omdat het hok aantrekkelijk voor ze is. Overdag verstoppen de bloedluizen zich in kieren en naden. Daarnaast trekt het hok vaak ook wilde vogels aan, waardoor het pluimvee bloedarmoede kan krijgen. Je naden afsluiten is een goed idee om de veiligheid en gezondheid van je dieren te waarborgen.

Een legnest kopen

Het makkelijkst is om een legnest kant en klaar te kopen. Je weet dan zeker dat deze aan de vereisten voor een goed legnest voldoet. Daarnaast bespaar je tijd, want zelf klussen kan best nog een tijdrovend karwei zijn. Legnesten zijn verkrijgbaar bij dierenspeciaalzaken, speciale webshops met attributen voor kippen en soms ook bij andere pluimveehouders. Zelfs op tweedehandssites zijn ze te vinden. Toch raden we aan om een nieuw legnest te kopen. Dan begin je met een schoon begin.

Eisen voor een goed legnest

Een goed legnest voldoet aan een aantal eisen. Allereerst moet het legnest veilig zijn. Dat betekent dat er een gesloten zijde is en er geen scherpe randen en dergelijke aan de materialen zitten. Daarnaast moet er genoeg ruimte voor iedere kip zijn. Per kip houden we een ruimte van 30x30x30 centimeter aan.

Het is handig een legnest aan te schaffen met een schuine bovenkant. Op die manier is het eenvoudig het nest schoon te houden. Hygiëne is immers belangrijk als er eieren gelegd gaan worden. Een schoon legnest duidt op een goede verzorging.

Het legnest zou ongeveer 10 tot 40 centimeter van de grond moeten staan. Let er ook op dat het nest geen kieren mag hebben, en dat het ongeveer even groot is als de andere legnesten in het hok.

Plaatsing van het legnest

Denk na aanschaf van het legnest na over de plaatsing ervan. Waar zullen de kippen het legnest zeker vinden en wat zou een fijne plek zijn? In de meeste gevallen wordt het legnest geplaatst in een hoek van het nachthok. Door het te vullen met comfortabel materiaal, zal het aantrekkelijk zijn voor de kippen om hier te gaan zitten tijdens het leggen. Bij voorkeur staat het nest op een donkere plek, op een hoogte van tien tot veertig centimeter van de grond.

Houd er rekening mee dat je alle legnesten op dezelfde hoogte plaatst. Wanneer de legnesten op verschillende hoogtes staan, kun je ervan uitgaan dat de kippen ruzie met elkaar krijgen. Ze vechten dan om de beste plek en pikken elkaar kaal. Plaats de hokken op dezelfde hoogte en je zult veel meer rust in het hok krijgen.

Het is handig om het nest in een hoek te plaatsen, omdat je er als pluimveehouder dan zelf ook makkelijk bij kunt. Het is eenvoudiger het legnest schoon te houden en bovendien om de eieren te rapen.

Denk om tocht en vocht

De legkasten moeten worden geplaatst op een plek waar de kippen geen last hebben van tocht. Omdat ze bij het broeden een behoorlijke tijd stilzitten, kunnen ze ziek worden als ze op de tocht zitten.

Zorg er ook voor dat er geen vocht in de legnesten kan komen. De buitenwanden van het leghok moeten waterdicht zijn. Ook hier hameren we weer op de kieren.

Voldoende frisse lucht is ook belangrijk in het kippenhok zelf. Dit zorgt ervoor dat de frisse lucht ook naar de legnesten loopt. Je kunt hiervoor een opening maken aan de zijwand van het kippenhok.

Welk materiaal in het legnest plaatsen?

Een leeg legnest is niet fijn om te zitten. Maar kippen zijn ook niet heel kieskeurig als het gaat om bijvoorbeeld de ondergrond. Ze vinden het fijn om op ook maar iets te zitten wat warm en zacht is. Of je nu hooi, stro of zaagsel gebruikt, als het fijn aanvoelt zullen ze er gaan zitten.

Het belangrijkst is dat de kip het idee heeft dat het een veilige plek is om een ei te leggen. Je kunt in principe ook tabakstelen gebruiken. Dit heeft een vervelende geur voor bloedluizen. Zo ontvang je elke dag een vers, gezond en met liefde gelegd eitje.

Legnest van kunststof

Legnesten zijn traditioneel gemaakt van hout, maar tegenwoordig zijn ze ook in kunststof verkrijgbaar. Bij sommige exemplaren is ook een handig rolbakje aan het nest bevestigd. De eieren rollen dan in een apart bakje, vaak aan de voorzijde van het legnest. Daardoor zijn de eieren gemakkelijk te rapen en zijn ze onbereikbaar voor de kippen zelf.

Het voordeel van kunststof kippenhok is dat het weinig kieren en gaten heeft. Daardoor kunnen bloedmijten zich slecht verstoppen. Daarmee kan je ziekte bij de kippen voorkomen.

Hoeveel legnesten per kip?

Je kunt als standaard aanhouden dat je per legnest drie hennen kunt plaatsen. Meer dan drie kippen is absoluut niet aanbevolen, omdat ze dan de concurrentie met elkaar aangaan. Ze kunnen elkaar beginnen te pikken. Dat moet je natuurlijk voorkomen.

We lieten de ideale ruimte al even voorbijkomen: 30x30x30 centimeter. Het is vanzelfsprekend dat dit te klein is voor grote kippenrassen. Het is dan beter te kiezen voor een legnest van bijvoorbeeld 40x40x40 centimeter. Krielkippen kunnen wel in kleinere legnesten.

Het belangrijkste is dat iedere kip voldoende ruimte heeft. Als de kip eieren gaat leggen wil deze op een veilige, rustige plek zitten. Het is dan niet fijn als het te druk is in het legnest. Je kunt beter een paar extra aanschaffen die niet altijd gebruikt worden, dan dat het dringen wordt voor het legnest.

Overigens hoeft niet iedere hen een eigen legnest te hebben. Je kunt prima een legkast voor drie kippen gebruiken. Soms gaan de hennen er met drie kippen tegelijk in zitten. Ze zitten er ook niet de hele dag of nacht.

Zelf een legnest maken

In plaats van een legnest te kopen, kun je ook zelf aan de slag gaan. Het voordeel hiervan is dat je het legnest helemaal op maat kunt maken. Heb je meer kippen, van een groter ras, dan kun je je hok daar dus helemaal op aanpassen. Bovendien is het vaak een goedkopere oplossing. Maar je moet daar natuurlijk wel handig voor zijn, en je moet de tijd en zin hebben om het te doen. Houd wel rekening met een aantal zaken, als je aan het klussen slaat.

Materialen

Denk allereerst aan de materialen van het legnest. Veel doe-het-zelvers werken met hout en dat voldoet vaak prima. Houd er wel rekening mee dat er geen kieren in het hout ontstaan. Dat is namelijk een perfecte plek voor kippenluis om zich te nestelen. Wanneer je dit probleem wilt voorkomen, zou je ook kunnen werken met kunststof.

Als bodemmateriaal zou je boekweitdoppen kunnen gebruiken. Dit zijn veerkrachtige, absorberende doppen. Ze werken erg goed om de eieren te beschermen en de kippen meer comfort en veiligheid te bieden. In een uitrollegnest is het geen goed idee om boekweitdoppen of andere bodemdekkingen te gebruiken.

Je kunt ook creatief aan de slag gaan met alledaagse materialen. Zo zijn er bijvoorbeeld hobbypluimveehouders die werken met Curver boxen, karton, manden of een plank tegen de wand. Het voordeel hiervan is dat het goedkoop is, makkelijk te verplaatsen, en goed schoon te houden.

Leghok voor kippen afmetingen

De afmetingen van het leghok zijn erg belangrijk. Een te klein kippenhok betekent dat het dringen geblazen is voor het hok. Dat vinden kippen niet fijn. Het kan dan zelfs zijn dat ze het legnest vermijden. Het gevolg is dat de eieren overal verspreid komen te liggen. Andere kippen kunnen elkaars eieren dan kapottrappen of kapot pikken. Dat is natuurlijk erg zonde.

Een te groot legnest houdt in dat er minder ruimte is voor meerdere legnesten in het kippenhok. Je kunt maar een beperkt aantal legnesten kwijt. Als de kippen het nest te groot vinden, gaan ze er niet in zitten.

Hoe groot je het legnest het best kunt maken, hangt af van de grootte van de kippen. Doorgaans is 30x30x30 centimeter genoeg, maar voor grotere kippen is minimaal 40x40x40 centimeter aangeraden. Houd bij het bouwen van het nest ook rekening met het ras dat je hebt. Een kippenras als een Barnevelder is natuurlijk erg groot, en die gaat nooit passen in een nestkast voor krielkippen.

Legnest kip van hout maken

Hout is een veelgebruikt materiaal voor een leghok of legnest. Hardhout en vurenhout hebben de voorkeur om te gebruiken als je zelf een legnest voor kippen van hout gaat maken. Iedere soort hout heeft zijn eigen voordelen.

Zo is hardhout een stevige soort hout. Het is steviger dan vurenhout en gaat zeker wel een tijdje mee. Wel is het een stuk prijziger dan het standaard vurenhout.

Vurenhout voldoet vaak ook. Het gaat niet zo lang mee als hardhout, maar het is wel kosteneffectief. Mocht je het moeten vervangen, hoef je dus niet op hoge kosten te rekenen.

Goedkoop, geperst hout zet uit als het nat wordt. Dit kan worden voorkomen door een waterbestendige verflaag aan te brengen. Je kunt het legnest dan ook beter schoonmaken, omdat je dan water kunt gebruiken. Schoonmaken kan dan veel grondiger, snellere en eenvoudigere manier gebeuren.

We geven wel een waarschuwing voor geïmpregneerd hout. Het is beter dit niet te gebruiken voor het bouwen van een legnest. Het impregneren gebeurt namelijk niet met middelen die gezond zijn voor het pluimvee of welk dier dan ook.

De afwerking

De afwerking van het legnest is erg belangrijk. Zoals gezegd mogen er absoluut geen kieren in het legnest zitten. Verder is het belangrijk dat er geen scherpe kanten aan het legnest zitten, waaraan de kippen zich zouden kunnen bezeren. Werk bovendien met schuine randen, zodat de kippen niet bovenop het legnest kunnen gaan zitten.

Het is een goed idee de bodem van de legkast licht hellend naar achteren te maken. Wanneer een kip dan een ei legt, kan deze naar achteren rollen. Dan is er minder kans dat ze erop poepen of per ongeluk stuk maken. Het gedeelte waar de eieren rollen, moet voorzien worden van een blokkade. De kippen kunnen er dan niet meer bij. Je zou bijvoorbeeld een plankje of een stukje kippengaas kunnen gebruiken.

Je kunt het legnest het best wit verven. Je ziet dan precies hoe vuil het nest is. Zo weet je precies wanneer het tijd is om schoon te maken. Op die manier voorkom je dat er ongedierte blijft zitten, die de kippen ziek kan maken.

Legnest voor kippen bouwtekeningen

In de Kippengids vind je uitleg over het bouwen van een kippenhok. Alle vereisten staan erin. Je vindt hierin ook talloze bouwtekeningen voor verschillende variaties hokken. Hiermee kun je ook inspiratie opdoen voor het bouwen van een geschikt legnest.