Krielkippen zijn ideaal om te houden in een kleine tuin, of om je kinderen kennis te laten maken met kippen. Ze zijn een kleine variant van een gewone hoender. Soms zijn ze gewoon mooi om te zien, terwijl anderen echte leggers zijn. Hoe is de krielkip eigenlijk ontstaan? En welk ras krielkip kun jij het beste houden? Alles over de krielkip.
Wat is een krielkip?
Een krielkip wordt ook wel een dwerghoen of een kriel genoemd. Het is een verkleind exemplaar van een gewone hoenderachtige. Krielkippen zijn niet zomaar ter wereld gekomen: ze zijn zo gefokt. Krielkippen hebben namelijk bepaalde voordelen tegenover gewone kippen.
Veel hobbyhouders kiezen voor krielkippen. Mede omdat ze niet zoveel voer nodig hebben, zijn ze geliefd bij liefhebbers van kippen. Ook omdat ze niet zo groot zijn, kun je er meerdere nemen op een kleine ruimte. Bovendien zijn ze vaak erg familievriendelijk. Krielkippen en kinderen kunnen wat dat betreft prima samen.
Het ontstaan van de krielkip
Naar alle waarschijnlijkheid is de krielkip ontstaan in de Middeleeuwen. In die tijd waren er grote landheren en pachtende boeren. De boeren moesten vaak de eieren van de hoenders aan de landheer afdragen. Er was een uitzondering: eieren van krielen. De boeren mochten de eieren van krielkippen houden. Daar lag waarschijnlijk ook de reden om door te gaan met de fok van krielkippen. De winsten werden daardoor groter.
Vandaag de dag worden er nog steeds krielkippen gehouden, maar niet meer in de professionele houderij. Krielkippen vinden we nu vooral nog in de hobbyhouderij en de hobbyfokkerij. Ze eten niet zoveel en nemen niet veel plaats in, waardoor ze de perfecte hobbykip zijn.
Kenmerken van een krielkip
Een krielkip is ongeveer een derde van de normale grootte. Natuurlijk zijn er wat uitzonderingen: de grootte van krielkippen varieert onderling. Het voordeel van een krielkip is dat je deze kunt houden op een kleinere oppervlakte. Daarnaast zijn de meeste kippen van deze soort erg kindvriendelijk.
Je kunt een krielkip gewoon vrij in de tuin laten rondlopen, dankzij de anatomische bouw van deze hoender. Ze scharrelen niet zoveel, want daar zijn de pootjes te kort voor. Van rankere soorten is het goed te weten dat ze van nature wel redelijk hoog kunnen opvliegen. Je kunt dan proberen te kortwieken, maar dat volstaat niet altijd.
Krielkippen zij ook prima leggers. Je mag dan ook gerust op een mooi aantal eitjes per jaar rekenen. Uiteraard zijn de eitjes van een kriel wat kleiner dan van andere kippensoorten. De krielkip is wel iets kwetsbaarder voor natuurlijke vijanden dan zijn grotere medekippen. Dat komt door het formaat: het is makkelijker ze te pakken.
Krielkippen kunnen goed kraaien
Een leuk feitje: krielkippen kunnen behoorlijk kraaie. Bij hanenkraaiwedstrijden speelt het aantal van de kraaikreten een rol. De krielkip weet bij dit soort wedstrijden het grote ras duidelijk te overtreffen. In de gouden tijden van het wedstrijdkraaien noemden de deelnemers de hanen dan ook ‘krieleniers’.
Vooral de Hollandse kriel kan behoorlijk kraaien, blijkt bij wedstrijden. Dat is goed om te weten als je een Hollandse krielhaan in je tuin neemt. Hanen onder de krielkippen maken een behoorlijke herrie, en dat kan niet altijd door de buren worden gewaardeerd.
Neem je een klein haantje in de tuin, zorg dan voor een deugdelijk nachthok. Licht ook eerst de buren in en vraag om overeenstemming. Je kunt immers niet zomaar in een woonwijk een haan zetten. Ook niet als het om een kleintje gaat. Daarom is het ook verstandig de gemeente op de hoogte te stellen van je plannen. In sommige gebieden is het houden van hanen verboden.
Krielkip soorten en krielkip rassen
Er zijn verschillende soorten krielkippen. Enkele originele krielrassen waarvan geen grote uitvoering voorkomt, zijn onder meer de Hollandse kriel, de Sebright, de Nederlandse Sabelpootkriel en de Chabo. Laten we verder ingaan op de soorten krielkippen en de bijhorende rassen.
Friese krielen
Friese krielen hebben een slanke bouw, waardoor ze goed kunnen vliegen. Dit ras staat bekend om haar prachtige kleurslagen. De kleuren van de kip kunnen per krielkip verschillen. Het zijn actieve kippen, die graag de hele dag door bewegen. Door het vele bewegen is het een sterk ras, met een goede weerstand.
Naast dat ze goed vliegen, zijn ze nog ergens anders sterk in: het leggen van eieren. Met een Friese kriel in de tuin moet je dus zorgen voor deugdelijke afscherming, maar ben je ook verzekerd van dagelijks een lekker eitje.
Barnevelder krielen
Als je op zoek bent naar een echte Nederlandse klassieker, die vriendelijk en vertrouwelijk is, kom je waarschijnlijk uit bij de Barnevelder kriel. Dit ras is zelden broeds en legt ongeveer 190 eitjes per jaar.
Deze kriel staat bekend om de mooie bruine eieren die ze leggen. Het is een echt legras, met een goede jaarlijkse opbrengst. Dit ras zit rustig in je tuin en zal geen moeite doen om te vliegen. Ze komen voor in de kleuren zwart, wit, dubbelgezoomd en blauw dubbelgezoomd. We treffen in Nederland het meest de dubbelgezoomde Barnevelder kriel aan.
Wyandotte krielen
De Wyandotte kriel komt oorspronkelijk uit de Verenigde Staten. Deze kip is te vinden in verschillende kleurslagen, zoals goudpatrijs, zilverpatrijs, zilverzwart gezoomd, Columbia, Buffcolumbia, zwart, wit en roodporselein. Ze hebben een vriendelijk en rustig karakter. Daardoor kun je ze ook bij kinderen houden. De kip staat bekend om haar ronde vormen, geliefde lijnen en open staart.
Deze kriel is vooral populair vanwege haar broedsheid. Zeker de krielvariant van de Wyandotte is vaak broeds, met een betrouwbare succesratio. Het hangt wel af van de kleurslag: sommige varianten zijn minder vaak broeds. Voor hobby- en sportfokkers is het aan te raden een broedmachine te gebruiken.
Welsumer krielen
De Welsumer kriel is een echt levendige kriel, met een oorsprong in Nederland. Deze kip komt maar in een kleur voor: de kleurslag roodpatrijs. Over het algemeen staan ze bekend als gezonde, sterke krielen. Ze zijn leuk om te zien, maar de haan kan imponerend gedrag vertonen. Dat het een klein haantje is, maakt de heer niet uit.
Welsumers leggen erg goed; ze zijn een beetje te vergelijken met de Barnevelder. Door de mooie kleurslag is het een pareltje in elke tuin of op elk erf. Deze kriel is zeker leuk om erbij te hebben.
Hollandse krielen
Als je op zoek bent naar een echte Hollandse kip, met een klein formaat en een vriendelijk karakter, is de Hollandse kriel iets voor jou. Het is wel een erg actief en energiek ras. Deze zal dan ook niet snel bij je op schoot springen. Het zijn sterke kippen met een goede weerstand. Ze zijn snel tam te maken en zullen niet snel onderling ruzie veroorzaken. Daardoor kan deze kriel ook goed bij kinderen.
Je kunt deze kriel prima los in je tuin laten lopen, maar je hebt wel een afrastering van minimaal anderhalve meter nodig. Deze kriel kan namelijk best een eindje vliegen, als deze de zinnen ertoe verzet. De kleurslag goudpatrijs is de meest voorkomende kleurslag onder de Hollandse kriel.
Nederlandse Sabelpootkrielen
De Nederlandse Sabelpootkriel is een zeer populaire kriel. Waarschijnlijk heeft ze dat te danken aan haar zeer opvallende verschijning. Ze komen voor in de kleuren porselein, isabelporselein, citroenporselein, zwart, wit en parelgrijs. Doordat ze vrij gehard zijn, zijn ze ook zeer geschikt voor beginners.
Deze soort komt al eeuwenlang voor in Europa, maar het is niet duidelijk waar het vandaan komt. Sinds 1902 draagt het de naam ‘Nederlandse Sabelpoortkriel’, maar eigenlijk past deze naam niet. Het is namelijk niet zeker dat de soort in Nederland is ontstaan. Daar komt bij dat de naam alleen in Vlaanderen en in Nederland wordt gevoerd.
Deze kriel heeft veren aan de poten, waardoor je tuin netjes blijft. Ze leggen behoorlijk wat eieren (zo’n 150 per jaar), zijn prima broedsters en zijn uitstekende moeders. De Nederlandse Sabelpootkriel heeft dan ook een rustig karakter.
Chabo’s
Wie niet zoveel ruimte heeft, en graag samen met de kinderen kippen wil houden, kan kiezen voor een Chabo. Het is een opvallend klein kipje, die rustig in de rondte zal lopen. Ze heeft een vertrouwelijk karakter, korte pootjes en een hoogedragen staart. De hennetjes leggen niet zoveel eieren. Daarom zijn ze eigenlijk meer sierkippen dan legkippen.
De Chabo kwam al in de zestiende eeuw in Europa voor. Van oorsprong komt dit ras eigenlijk uit Japan. Ze zijn te zien in verschillende kleurslagen, waaronder zwart, zwartwit gepareld, wit- zwartstaart, koekoek, wit, buff, buff columbia, patrijs, porselein en parelgrijs.
Sebrights
De Sebright is een echt sierkipje. Voor de leg hoef je ze niet te houden, maar ze zijn een prachtige verschijning in je tuin. Typerend voor dit ras is dat de hennen en de hanen op elkaar lijken. Het verschil is dat de hanen sierveren missen, maar ze zijn verder net zo mooi gezoomd als de hennen. Het zijn hele kleine kippen, die maar 550 gram wegen.
Het zijn pittige, beweeglijke dieren, maar erg makkelijk tam te maken. Door het kleine formaat passen ze perfect in een kleine tuin. Eigenlijk zou iedere Nederlandse kippenliefhebber een paar Sebrights moeten hebben. De hanen kranen trouwens niet fel: een voordeel als je in een woonwijk woont.
Krielkippen eieren: hoe groot zijn ze?
Hoeveel eieren worden gelegd en hoe groot ze zijn, verschilt per krielkip. Het ene ras legt veel eieren, terwijl de ander amper eitjes legt. Krielkippen kunnen dan ook opgedeeld worden in sierkippen en in legkippen.
Het is goed om te weten dat het eerste ei van een jonge kip altijd heel klein is. Bij krielkippen is dat zeker het geval, omdat het van zichzelf al geen grote kip is. Bij andere soorten maakt de grootte van de kip niet zoveel uit. Een gemiddeld ei weegt ongeveer 60 gram.
In het eerst levensjaar legt de krielkip de meeste eieren. Daarna daalt de productie met ongeveer 20 procent per jaar. Jaarlijks worden de eieren wel iets groter. Oude leghennen leggen dan ook de grootste eieren. Krielkippen leggen gemiddeld 320 eieren in hun leven, afhankelijk van of het goede leggers zijn. Daarna houdt de eierproductie op.
Kortom: ook met een paar krielkippen in de tuin ben je verzekerd van een lekker, klein eitje. Het voordeel van de krielkip is het formaat: vind je dat je te weinig eieren krijgt, dan neem je gewoon nog een krielkipje erbij.
Wat is de maximum hoogte die kippen naar hun kippenhok kunnen bereiken met een laddertje uiteraard.