Je Kippen Verzorgen, lees het in deze gids!

Begin je net met kippen? Of wil je gewoon weten hoe kippen worden verzorgd? We geven antwoorden op de meest gezochte vragen: hoe moet je kippen verzorgen? Wat hebben kippen nodig? Hoeveel verzorging hebben kippen nodig? En wat moet je doen in de winter? Leer meer over de verzorging van kippen met deze handige minigids.

Kippen verzorgen: zo doe je dat

Kippen hebben niet zoveel nodig, maar een goede verzorging is wel erg belangrijk. Net als met andere huisdieren is het belangrijk dat je ze in hun behoeften voorziet. Dat betekent dat het juiste materiaal aanwezig moet zijn, dat het hok schoongemaakt moet worden, dat ze de juiste voeding krijgen en dat je ze ook qua gezondheid in de gaten houd. Observeren is erg belangrijk bij het houden van kippen.

Begin je net met kippen, of ben je nieuwsgierig wat er zoal bij komt kijken, dan vind je de juiste informatie in dit artikel.

Wat hebben kippen nodig?

Wat hebben kippen eigenlijk nodig? Liefde, aandacht, verzorging en eten, natuurlijk, maar welke materialen moet je in huis hebben? Wat geef je ze te eten? Wanneer moet je het hok schoonmaken? We geven graag antwoord op deze vragen.

Materiële benodigdheden

Als het gaat om materiële benodigdheden, heb je in ieder geval een nachthok, grote ren, een afgerasterde tuin, zitstokken, drinkbakken, voerbakken, stro en scharrelkorrel nodig. Daarnaast is ook een afgesloten voerton, grit met maagkiezel, een EHBO-kastje en luispray handig om te hebben. Laatstgenoemde is vooral noodzakelijk bij verwondingen van de kippen.

Het nachthok is zeer noodzakelijk, omdat je daarmee de kippen beschermt tegen roofdieren. Daarnaast is het fijn om binnen te zitten op de zitstokken en in de legnesten. Zet een dergelijk hok niet in de zon, want kippen kunnen slecht tegen hitte. Het beste zet je het nachthok op een plek in de luwte.

Een grote ren heb je altijd nodig; ook als je de kippen vrij in de tuin wilt laten rondlopen. Je hebt een ren altijd nodig, omdat er altijd een ophokplicht kan komen vanwege de vogelgriep. Ook is het handig bij isolatie, voor als een kip ziek is. Dan kan die apart van de anderen gezet worden. Je hebt helemaal geen dure ren nodig: je kunt er ook prima zelf eentje maken.

Een EHBO-kastje bestaat uit ontwormkuren, een middel tegen veerluis, pijnstillers en ontstekingsremmers en een middel om de spijsvertering op gang te helpen. De meeste middelen zijn verkrijgbaar bij de dierenspeciaalzaak of via het internet. Bij deze kit mag aluspray niet ontbreken, omdat je hiermee de kip kan insprayen als ze bloedt. Het is desinfecterend en geeft een aluminium of blauwe kleur. Daardoor stoppen de andere kippen met pikken op de wond.

Een schoon hok

Een keer per week moet het hok schoongemaakt worden. En dan bedoelen we ook echt goed schoonmaken. De kippen moeten er dan helemaal uit en alle mest en al het nestmateriaal moet verwijderd worden. Haal al het vuil eruit. Schoonmaken kun je in principe ook prima doen met een tuinslang of een hogedrukspuit. Zorg er wel voor dat het hok weer droog is voordat je er nieuw nestmateriaal ligt.

Uit voorzorg kun je wat bloedluispoeder of diatomeeënaarde in het hok strooien. Zo voorkom je dat parasieten zich ook thuis voelen in het hok. Door parasieten worden kippen ziek.

Eens per jaar moet het hok helemaal, grondig worden schoongemaakt. Dat kan het beste tegen het eind van de zomer, als het nog lekker warm is buiten. Op een zonnige dag droogt het hok weer sneller op. Uv-stralen kunnen dan de bacteriën doden. Maak het hok niet op een bloedhete dag schoon, want kippen kunnen niet goed tegen extreme warmte.


Het is bij de schoonmaak een goed idee om het hok uit elkaar te halen en ook alle naden en kieren schoon te maken en te controleren. Hier willen nog weleens vervelende beestjes tussen gaan zitten, die voor ziekte bij de kip kunnen zorgen.

Een gezond dieet

Natuurlijk heeft een kip een gezond dieet nodig. Dat betekent dat ze een eiwitrijk dieet krijgen, met veel vitaminen en vezels. Dat geldt zeker als je kippen in de rui zijn. Dat gebeurt in het najaar. De kip wisselt dan het verenkleed voor de komende winter. Het kost veel energie. Je ziet het ook aan het uiterlijk: de kip ziet er ziek uit en haar kam wordt bleker. De kip is moe en kwetsbaar.

Daarom moet je tijdens de rui extra eiwitten en vitaminen aanbieden. Een extra gezond dieet houdt ziekten buiten de deur. Tijdens de rui is het zaak om extra te letten op de gezondheid van de kip en meer aandacht te besteden aan het dieet.

Normaal gesproken kun je kippen eigenlijk best veel verschillende dingen voeren. Ze zijn gek op lekkere dingen. Ze lusten vrijwel alles: macaroni, spaghetti, bami en rijst. Of mais uit een potje, met rozijnen. Een rauw of gekookt eitje vinden ze op hun tijd ook lekker. Je mag je kippen gerust af en toe een beetje verwennen, maar geef ze niet te vaak en te veel lekkere dingen. Maar zoals wij wel eens een chipje voor de tv nemen, mogen kippen ook wel eens een snack.

Hoeveel verzorging hebben kippen nodig?

Kippen hebben eigenlijk niet zoveel verzorging nodig. Maar de verzorging die ze nodig hebben, moet wel van goede kwaliteit zijn. In principe zijn kippen heel zelfstandig, maar ze maken natuurlijk niet zelf hun hok schoon en het zijn ook geen jagende dieren, dus je zult ze eten moeten voorzetten.

Daarnaast bestaat de verzorging ook uit observeren: elke dag even kijken of de kippen allemaal nog gezond en blij zijn. Ook moet je doorhebben wanneer de kip in het nachthok moet, moeten er eieren geraapt worden en besteed je uitgebreid aandacht aan het voedingspatroon van de kippen. Kortom: hetgeen je doet, is best intensief. Daarom is het goed om, voordat je aan kippen begint, na te denken over of je deze dieren de beste verzorging kunt bieden.

Eieren rapen en controleren

Raap iedere dag de eieren van de kippen. Hoe sneller, hoe beter. Als je kippeneieren laat liggen, kan het zijn dat de dieren op de eieren gaan staan en ze opeten. Het kan ook zijn dat de kip erop gaat zitten broeden. Zit er een kip op, dan is het toch zaak het ei weg te halen.

Controleer of het ei er goed uitziet. Vind je steeds eieren met een zachte schaal, die er vleesachtig uitzien of die ribbels hebben, dan heb je een probleem. De kippen kunnen dan ziek zijn.

Ontlasting controleren

De ontlasting zegt veel over de gezondheid van de kip. Het is gebruikelijk dat ze in de ochtend dunne ontlasting hebben, maar overdag hoort dit gewoon vast te zijn. Het witte gedeelte is de plas en het bruine is de poep in de ontlasting. Zie je hier bloed, wormen of een ongebruikelijke kleur in, dan kan dat op ziekte duiden. Groene ontlasting houdt in dat de kip zich aan het uithongeren is en te weinig voedzaam eten binnenkrijgt. Bloed kan dan weer wijzen op coccidiose. Dat is een zeer besmettelijke ziekte die op tijd in de kiem moet worden gesmoord.

Als je niet dagelijks de ontlasting controleert, weet je eigenlijk niet goed hoe het nu echt met de gezondheid van je kippen zit. En dat is juist cruciaal voor een goede verzorging. Even goed kijken naar je kippen kan een hoop narigheid voorkomen.

Geef kippen de ruimte

Kippen hebben wel behoorlijk wat ruimte nodig. Als je erg van een keurige, opgeruimde tuin bent, kun je beter niet aan kippen beginnen. Ze scharrelen nu eenmaal graag en maken graag wat rommel.

Je kunt ervan uitgaan dat een kip ongeveer 3 tot 4 vierkante meter per dier inneemt. Het is handig om ze te houden in een verplaatsbare loopren. Die kun je dan bij de onbebouwde delen van je moestuin zetten, wat je veel uren wieden scheelt.

Wie zorgt voor de kip als jij op vakantie bent?

Goed om over na te denken: kippen hebben elke dag verzorging nodig. Ze zijn niet zo veeleisend als andere huisdieren, maar iemand moet iedere dag voor schoon water en voedsel zorgen. Ga je op vakantie, dan is het belangrijk dat een betrouwbaar persoon, met enig verstand van kippen, jouw taken kan waarnemen.

De reden om te kiezen voor iemand met verstand van kippen is duidelijk: die weet hoe een kip zich normaal gesproken gedraagt en kan aan de bel trekken bij ongeregeldheden.

Kippen verzorgen in de winter

In de winter is het handig als je een warmtelamp hebt. Kippen vinden te veel warmte niet fijn, maar ze kunnen ook niet tegen tocht en kou. Bij abnormale temperaturen kan de kip lekker onder de warmtelamp staan, om op temperatuur te blijven. Zo voorkom je ook ziekte.

Vorstvrij drinkwater

Kippen zijn fanatieke drinkers. Ook in de winter. Het is dan ook een groot probleem als het water bevriest. Kippen hebben immers elke dag drinkwater nodig. Zonder genoeg drinkwater kunnen uitdrogingsverschijnselen verstaan. Ze eten ook meer, om hun temperatuur op peil te houden. Daar krijgen ze ook weer dorst van. Het nut van vorstvrij drinkwater is duidelijk, maar hoe zorg je hier nu voor?

Je kunt het best kiezen voor een kunststof drinkbak. Metaal wordt namelijk koud en dan kunnen je kippen aan de bak vastvriezen. Ze willen zich dan lostrekken en bezeren zich. Met lichte vorst kun je het best de drinkbak ‘s avonds binnen halen en ‘s morgens weer buiten zetten. Kippen drinken niet in het donker.

Daarnaast zijn er ook drinkbakverwarmers. Die kunnen drinkbakken ijsvrij houden tot -30 graden Celsius. Dat is erg handig als het vriest en je niet de mogelijkheid hebt om de kippen meerdere keren per dag van drinkwater te voorzien. Er zijn verschillende soorten drinkbakverwarmers, dus je komt ongetwijfeld een tegen die past bij jouw drinkbak.

Gebruik geen antivries, zout of suiker

Bang voor bevroren drinkwater? Gebruik geen antivries, zout of suiker. Dat is heel slecht voor de gezondheid van de kippen en doet meer kwaad dan goed. Hoewel zout en suiker ervoor zorgen dat het vriespunt in het water daalt, krijgen de kippen er behoorlijk dorst van. Geef ook geen warm water: door de warmte kunnen de kammen en lellen van de kippen gaan bevriezen. Dat is erg zielig.

Als het minimaal vriest, kun je het best een paar keer per dag de drinkbak controleren en voorzien van nieuw, niet bevroren water. Je hoeft in de winter eigenlijk geen gekke trucjes toe te passen om kippen gezond te houden.

Kippen voeren in de winter

Kippen zijn ongeveer 41 graden warm. Tijdens de koude winterdagen eten ze wat meer, zodat hun temperatuur op peil blijft. Ze gebruiken in de winter meer energie dan in de zomer om de juiste temperatuur vast te houden.

Denk hieraan bij het voeren: geef wat extra, en kijk goed naar het dieet. Biedt extra koolhydraten, groente, fruit en gedroogde insecten aan. Vooral laatstgenoemde zorgt voor een flinke toename van energie. En natuurlijk mag een lekker tussendoortje af en toe best.

Winter nachthok

Een winter nachthok is noodzakelijk in de wintermaanden. Deze is vaak kleiner dan een gewoon nachthok, zodat de lichaamswarmte van de kippen bewaard blijft. In de winter zul je ook zien dat kippen geneigd zijn lekker dicht naast elkaar te zitten.

Een goede ventilatie is ook in de winter cruciaal. Als de ventilatie in de winter niet goed is, kan dat rampzalig zijn. Het wordt dan klam en vochtig door de lichaamswarmte van de kippen. Zodra het nachthok ‘s ochtends opengaat, stroomt de kou naar binnen en slaat de waterdamp neer op de kippen. Uiteindelijk kunnen ze dan bevriezen. Niet echt iets wat je je geliefde dames toewenst.

Voorkom ook tocht in het hok. Koude lucht zorgt ervoor dat de kippen te snel afkoelen en worden beroofd van hun energie. Zo worden kippen ziek of raken ze onderkoeld.

Vaak is isolatie van het hok niet nodig, maar je kunt de kippen wel een beetje helpen door de zijkanten van het nachthok met piepschuim te bedekken. Je dieren krijgen dan minder te maken met temperatuurschommelingen. Gebruik wat stro als bodemmateriaal, want dat heeft een holle structuur. Je creëert dan stilstaande lucht, wat een goede isolatie biedt.

Verwarming

Sommige rassen, zoals de Serma en Chabo’s, of vechtrassen als Ko-Shamo en krulvederige kippen, hebben behoefte aan wat extra warmte tijdens de wintermaanden. Dat kun je doen door verwarming aan te brengen in het nachthok. Denk er wel om dat je het nachthok niet te warm maakt. Zo koud mogelijk is het beste; net een paar graden boven nul is prima.

Het verwarmen doe je met een verwarmingselement. Het mooist werkt verwarming met een thermostaat; wordt het te warm in het hok, dan wordt de verwarming uitgeschakeld.

Sneeuwvrij maken verblijf

Kippen kunnen tegen sneeuw, maar ze zijn er niet gek op. Ze stellen het op prijs als je het buitenverblijf sneeuwvrij houdt. Anders kunnen ze niet goed scharrelen en dat is toch wel een van de favoriete bezigheden van de kip. Maak ook de daken van het kippenhok goed sneeuwvrij. Sneeuw kan een flinke last op het dak van het hok veroorzaken en je moet er niet aan denken dat het dak instort door de sneeuwlast.

Kunnen kippen tegen kou?

Eigenlijk kunnen bijna alle kippenrassen tegen kou, zolang het geen extreme kou is. Het is goed rekening te houden met het formaat van de kippen. Vanzelfsprekend krijgen kleine kippenrassen het snel koud en hebben ze sneller moeilijkheden in de winter. Wat minder vanzelfsprekend is, is dat veel vechtrassen ook niet tegen de kou kunnen. Krulvederigen houden er ook niet van. Ze hebben door hun veren een slechte isolatie.

Kortom: Als je kippen in de winter houdt is er wat meer werk aan de winkel, maar dan zijn ze straks in het voorjaar wel weer in topvorm. Kippen verzorgen kost wat inspanning, maar het is ook geen hogere wiskunde. Lees ook de andere artikelen op deze site om meer te leren over de verzorging van kippen.

Plaats een reactie