Wanneer je kippen diarree hebben, is dat erg vervelend. Want vaak blijft het niet bij één kip die zich even niet zo lekker voelt. Kippen kunnen elkaar aansteken. Zeker als de hygiëne in het hok niet helemaal op peil is. Overigens kan diarree bij kippen allerlei oorzaken hebben. Kippen hebben diarree als de ontlasting slap en dun is. Wat zijn daar de oorzaken van? En wat kun je eraan doen?
Diarree voorkomen
Voordat we ingaan op wat diarree is en hoe je dit kunt aanpakken, is het misschien goed om te weten hoe je darmproblemen voorkomt. Weet dat gebalanceerd kippenvoer de basis is voor een gezond darmstelsel. Wanneer het darmstelsel optimaal werkt, zullen je kippen geen last van diarree krijgen.
Kippen kunnen van nature al wat zwakker en gevoeliger zijn. Dan kan het helpen om ze wat extra vitamines te geven, om de weerstand op peil te houden. Extra vitamines kunnen een goede ondersteuning bieden. Ook is het goed om stress te voorkomen, door zo min mogelijk veranderingen aan te brengen aan de routine van de kip. Experimenteer niet te veel met verschillend voer, met nieuwe kippenhokken en met het toevoegen van nieuwe kippen aan de toom. Al deze zaken kunnen van invloed zijn op de ontlasting van je kippen.
Diarree bij kippen: wat is dat?
Bij diarree denken we aan de gewone verschijnselen die mensen ook hebben: dunne ontlasting, zonder goede consistentie. Bij kippen is dat niet anders. Normaal gesproken hebben kippen groenbruine ontlasting, met een witte punt erin. De ontlasting hoort droog te zijn, en een stevige klont te vormen. Wanneer kippen diarree hebben, is dat niet zo. Ze kunnen zich daar behoorlijk ziek onder voelen.
Diarree kan ervoor zorgen dat je kippen uitdrogen en vermageren. In sommige gevallen is er ook bloed in de diarree vermengd. In dat geval is de diarree een symptoom van een ziekte, die je het best door de dierenarts kunt laten onderzoeken. Het is dan handig ook een monster van de ontlasting mee te nemen naar de arts.
Mestonderzoek
Wanneer je diarree hebt geconstateerd, wil je natuurlijk weten wat de oorzaak is en hoe je dit op kunt lossen. Een mestonderzoek kun je gewoon thuis doen. Je vangt de ontlasting op en gaat ermee naar de dierenarts, of stuurt het op naar een laboratorium voor microscopisch onderzoek. Het zal niet lang duren voordat je uitsluitsel hebt. Meestal heb je binnen een dag al de resultaten van het onderzoek.
Laboranten controleren de ontlasting onder meer op wormen en op coccidiose. Ook geeft men advies over het behandelen van de diarree. Zo weet je bijna zeker dat je kippen er weer bovenop komen.
Wat zijn de oorzaken van diarree bij kippen?
Diarree bij kippen kan verschillende oorzaken hebben. Zo kan het zijn dat je kippen last hebben van een onderliggende ziekte, maar het kan ook zijn dat er andere oorzaken zijn. Denk aan verkeerd voedsel, wormen, coccidiose of simpelweg stress.
Eigenlijk komt het niet zo vaak voor dat kippen diarree krijgen van iets anders dan een ziekte, maar voor de volledigheid bespreken we alle oorzaken.
Diarree door verkeerd voedsel
Wanneer je een kip verkeerd voedsel geeft, weet de maag van de kip niet wat het ermee aan moet. Diarree komt voor als je veel waterhoudend voedsel geeft, zoals komkommers, sla of andijvie. Hoewel je kippen prima tuinafvalverwerkers zijn, hebben ze ook voldoende andere voedingsstoffen nodig hebben. Bij een gebrek aan deze voedingsstoffen, worden ze misschien ziek en krijgen ze last van diarree.
Geef je kippen in ieder geval de basisvoeding. Zaden en granen zijn zeker noodzakelijk, evenals wormen en insecten. Voor dat laatste zorgen kippen vaak zelf wel: ze hebben er een dagtaak van gemaakt om ernaar op zoek te gaan.
Je kunt beter niet te veel vers en zacht brood aanbieden. Dat kan namelijk ook diarree veroorzaken. Als je al brood aanbiedt, kun je het best hard en droog brood geven. Dat lijkt voor ons mensen niet lekker, maar voor kippen verbetert het hun darmstelsel. Geef niet te veel brood, want dat kan dan weer kropverstopping veroorzaken.
Diarree door wormen
Wormen komen vaak voor bij kippen. In veel gevallen is er bij diarree een infectie met wormen in het spel. Er zijn verschillende soorten die voor problemen bij kippen kunnen zorgen. Wanneer je kip er last van heeft, ontnemen de wormen voedingsstoffen uit het darmstelsel van de kippen. Op die manier raakt de ontlasting uit balans.
Wormbesmettingen komen vaak voort uit contact met slakken, kevers en regenwormen. Deze dieren eten zelf de besmette ontlasting van vogels op. De kippen eten deze insecten op, en besmetten daarmee ook zichzelf. Zo zit je in een cirkel van besmettingen.
Je herkent wormen vaak aan de waterige en slijmerige diarree. In de meeste gevallen zijn spoelwormen en lintwormen bekende veroorzakers van diarree. In ernstige gevallen zie je in de ontlasting zelf de wormen zitten. Dan is het zeker noodzakelijk om dit accuut te behandelen.
Wanneer je kippen ook last hebben van een bleke kam, sterk vermageren en bol gaan zitten, weet je bijna zeker dat het om wormen gaat. Je kunt wormen bestrijden met een speciaal wormmiddel. Gebruik je zo’n middel? Dan is het belangrijk de eerste week even geen eieren van je kip te eten. Ze zijn dan niet geschikt voor consumptie.
Diarree door coccidiose
Coccidiose is een relatief vaak voorkomende ziekte bij kippen. Dit is een aandoening waarbij eencellige diertjes het darmstelsel van de kippen aantasten. Deze eencelligen noemen we coccidiën. Coccidiën gedijen heel goed bij warm weer, een slechte hygiëne en een hoge luchtvochtigheid. Je krijgt dan ook vooral in de zomermaanden met deze ziekte te maken.
Je herkent coccidiose aan het bloed in de diarree. Twijfel je of je kip hier last van heeft? Vang dan een monster op en laat de dierenarts het onderzoeken. De arts kan ook helpen bij het bestrijden van deze ziekte.
Coccidiose kan schade aan de darmwand veroorzaken. De darmwand lekt dan eiwitten, die een belangrijke voedingsbron zijn voor je kippen. Bij zwaardere besmettingen kunnen zelfs darmonstekingen voorkomen. Erg belangrijk om dit in de gaten te houden, dus.
Diarree door stress
Stresskippen bestaan echt. Bij stress denken veel mensen aan een mensenhoofd dat overloopt van gedachten, maar kippen kunnen er ook wat van. Stress komt dan ook veel voor bij kippen en het is vaak de oorzaak van diarree. Je kippen kunnen stress krijgen van veranderingen, zoals een nieuw hok, ander voer of een nieuwe leefomgeving.
Bij stress verteert het darmstelsel het voedsel minder goed. Uiteindelijk zorgt dat voor diarree bij kippen. Je herstelt het evenwicht door je kippen genoeg rust te geven. Vaak helpt het ook om ze een middel te geven om de vitaliteit te verhogen. Het zijn ook net kinderen: genoeg spelen geeft ze een wat rustiger en blijer gevoel. Zo zorg je ervoor dat de stress wat minder op de voorgrond zijn.
Diarre door een maagdarmstoornis
Kippen kunnen last hebben van een maagdarmstoornis. Dat komt vrij regelmatig voor. De hoofdoorzaak hiervan is vaak stress, maar ook andere oorzaken kunnen een stoornis veroorzaken. Je merkt dat je kip last heeft van een stoornis als de diarree regelmatig optreedt en je kip vermagert. Het kan zijn dat je kip last heeft van een tekort aan vitamines, waardoor de weerstand achteruitgaat.
Je kunt dit vaak behandelen door maïsmeel, melkpoeder of yoghurt aan te bieden. Vitamines in het drinkwater en maagkiezel in het voedsel kalmeren de darmflora een beetje. Helpt dit niet? Dan kan het zijn dat je kip te maken heeft met een ernstige stoornis. Dan heb je mogelijk medicijnen voor je kip nodig. Ga hiervoor naar de dierenarts.
Overige oorzaken
De eerdergenoemde oorzaken zijn de meest voorkomende oorzaken van kippendiarree. Maar er zijn nog tal van andere oorzaken waardoor de diarree ontstaat. Het is goed je te bedenken dat het verschijnsel voorkomt als het darmstelsel is ontregeld. Dat kan op allerlei manieren gebeuren. Zo zijn er allerlei ziektes die je kippen een slappe ontlasting kunnen geven.
E.coli en salmonella kunnen ook bij kippen voorkomen. Daarnaast moet je altijd alert zijn op de vogelpest en pseudovogelpest. Gelukkig komen deze ziekten niet erg veel voor. Wanneer je merkt dat je kippen een dunne ontlasting hebben, is het belangrijk hun gedrag te observeren. Misschien kun je zo de oorzaak achterhalen.
Kip diarree: verzorging
Je kip heeft diarree: wat nu? In ieder geval is het verstandig om rustig te blijven en na te denken over wat de oorzaak zou kunnen zijn. Ga na wat je de afgelopen tijd aan de kippen hebt gevoerd, of dat er iets met de kippen is gebeurd. Denk je dat je kippen last hebben van stress? Geef ze dan wat fijn houtskool door het voer. Dit absorbeert vocht. Natuurlijk moet ook de bron van de diarree aangepakt worden.
Het is lastig om diarree te behandelen als het om een ziekte gaat. Je kunt beter de ziekte bestrijden dan de symptomen. Eerlijk is eerlijk: kippenhouders kunnen veel, maar we zijn natuurlijk geen dokters. Als je twijfelt over de gezondheid van je kippen, is het belangrijk een arts in te schakelen.
Diarree verhelpen
Nu je kip diarree heeft, is het belangrijk een aanpak te maken om het probleem op te lossen. In ieder geval doe je er goed aan het hok grondig aan te pakken, zodat alle ziektekiemen eruit gaan. Een slechte hygiëne van het hok kan namelijk op zichzelf al voor een verminderde weerstand zorgen, met diarree als gevolg. Hygiëne is voor kippen heel belangrijk. Vergeet daarom niet het verblijf regelmatig te reinigen.
De spijsvertering van de kip moet weer op gang komen. Daarvoor zijn verschillende (natuurlijke) producten te koop. Daarmee wordt de kans op besmetting door wormen en andere ziektes verkleind. Een dosis vitaminen geven kan nooit kwaad: het verhoogt de algemene weerstand van de kippen. Zo worden je kippen minder snel ziek.
Kom je er zelf niet uit? Schroom dan niet een dierenarts in te schakelen. We weten allemaal dat dit kostbaar is, maar soms is het de enige juiste manier om de diarree bij kippen op te lossen. Je wilt immers dat je kippen zich snel weer topfit voelen.